راهنمای نشانه‌ها و تعمیر

نشتی روغن هیدرولیک فرمان

نشتی روغن هیدرولیک فرمان از آن دست ایرادهایی است که معمولاً «یواش‌یواش» شروع می‌شود؛ لکی کوچک زیر خودرو، بوی روغن سوخته روی اگزوز، یا صدای غرغر و زوزه ملایمِ پمپ هنگام پارک دوبل. با این حال، اگر نشتی را جدی نگیریم، در زمانی کوتاه می‌تواند به خرابی پمپ، خشک‌کار کردن جعبه فرمان (رک‌وپینیون) و کاهش کیفیت رانندگی و ایمنی خودرو ختم شود. تشخیص درست، سرویس به موقع و انتخاب روش تعمیر مناسب—به‌جای «تعویض‌های بی‌نتیجه»—در بیشتر خودروها، نشتی روغن هیدرولیک را برطرف می‌کند.

مجموعه تخصصی ایران فرمان واقع در منطقه فرحزاد تهران آماده است تا هرگونه نشتی روغن هیدرولیک فرمان خودرو شما را در کنار سایر ایرادات آن شناسایی و با ضمانت کتبی برطرف کند. جهت دریافت اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.

دسترسی سریع

علت نشتی روغن هیدرولیک فرمان

در فرمان‌های هیدرولیک، پمپ روغن را با فشار بالا به سمت جعبه‌فرمان رک‌وپینیون می‌فرستد. داخل جعبه، «سوپاپ گردان» با تکیه بر میله پیچشی (Torsion Bar) مسیر روغن را متناسب با گشتاور دست راننده باز و بسته می‌کند تا فرمان خودرو نرم و دقیق شود. مجموعه پمپ، شیلنگ‌های فشار/برگشت، اتصالات و آب‌بندهای جعبه فرمان محتمل‌ترین نقاط نشتی‌ هستند.

نکته: شیلنگ فشار قوی فرمان طبق استاندارد SAE J2050 برای دمای بالا (تا ۱۵۰°C) و فشار کاری ۱۵۰۰ psi طراحی می‌شود؛ بنابراین کیفیت لایه‌ها، تقویت نایلونی و آب‌بندی اتصالات اهمیت زیادی دارد. ترک‌خوردگی روکش، فرسایش در قوس‌ها یا شل‌شدن سرشیلنگ و بست، احتمال نشتی از این نقاط را بالا می‌برد.

نشانه‌های نشتی روغن هیدرولیک

مشاهده لکه روغن زیر بخش جلویی خودرو (رنگ قهوه‌ای و قرمز) و رطوبت روی قطعات جلویی؛ احتمال نشتی جعبه فرمان را بالا می‌برد، گاهی روغن داخل گردگیرهای آکاردئونی جعبه فرمان جمع می‌شود و از انتهای گردگیر نم‌زدگی روغن دیده می‌شود. 

زوزه یا غرغر پمپ هنگام پیچاندن درجا یا نزدیک انتهای فرمان؛ اغلب با کف کردن روغن داخل مخزن پمپ (هوادهی) همراه است. پس از رفع نشتی باید حتما «هواگیری» اصولی انجام شود. 

سفت شدن لحظه‌ای یا لرزش ریز در غربیلک فرمان؛ وقتی سطح روغن افت می‌کند یا هوا وارد مدار می‌شود اتفاق می‌افتد.  

بوی روغن سوخته؛ چکه روی اگزوز و قطعات داغ خودرو دود و بو ایجاد می‌کند (اکیدا توصیه می‌کنیم مراقب آتش گرفتی خودرو باشید). روغن‌های هیدرولیک فرمان در دماهای بالا می‌توانند قابلیّت احتراق پیدا کنند، هرچند دارای نقطه اشتعال بالا هستند.

نشتی روغن هیدرولیک از چه بخش‌هایی اتفاق می‌افتد؟

پمپ هیدرولیک

آب‌بندِ شفت پمپ با گذر زمان خشک، ترک‌خورده یا ساییده می‌شود؛ نشتی از پشت پولی یا از بدنه پمپ نمایان می‌شود.

اُرینگ‌های ورودی/پشت مخزن (در برخی پمپ‌ها) اگر کهنه یا له شوند، درجا چکه می‌دهند.

در فرمان های الکتروهیدرولیک نیز همین رویه برقرار است، با این تفاوت که پمپ به‌صورت ماژول الکتریکی–هیدرولیکی مجتمع است و محل نصب متفاوتی دارد. 

شیلنگ فشار و برگشت

شیلنگ فشار زیر فشار و دمای بالاست؛ ترک در روکش، لهیدگی، تماس با لبه تیز یا نزدیک بودن به منبع گرما باعث «تعریق» روغن و سپس چکه می‌شود. الزامات SAE J2050 درباره فشار کار تا حدود ۱۵۰۰ psi و بازه دمایی -40 تا +150°C را جدی بگیرید. 

شیلنگ برگشت فشار پایینی دارد اما پیرشدگی لاستیک، ترک در قُطرها و بست شل—به‌خصوص کنارِ مخزن—عامل نشتی‌های مزمن است. 

اتصالات/کوپلینگ‌ها (پیچی، پرس، بَنژو): روغن‌زدگی دور اتصال یا خط‌افتادگی روی لوله سخت نزدیک سراتصال—به‌خصوص نمونه‌های چرخان—از نقاط کلاسیک نشتی است. 

جعبه فرمان (رک‌وپینیون)

آب‌بندهای انتهایی رک اگر فرسوده شوند، روغن به داخل گردگیرها راه پیدا می‌کند؛ گردگیر متورم یا نم‌زده—حتی بدون چکه روی زمین—هشدار جدی نشتی داخلی است. 

آب‌بند پینیون و ناحیه سوپاپ گردان نیز ممکن است نشتی دهند؛ تشخیص دقیق با تمیزکاری و رنگ UV آسان‌تر می‌شود. مکانیزم سوپاپ گردان و میله پیچشی، مسیر هدایت فشار را کنترل می‌کند.

تصویر
سرویس به موقع و انتخاب روش تعمیر مناسب—به‌جای «تعویض‌های بی‌نتیجه»—در بیشتر خودروها، نشتی روغن هیدرولیک را برطرف می‌کند.
محل نشتی نشانه‌ها
پمپ روغن‌زدگی پشت پولی/بدنه پمپ، صدای زوزه نزدیک پمپ
شیلنگ فشار خط روغن در مسیر قوس، تعریق روی غلاف، چکه کنار پرس/کوپلینگ
شیلنگ برگشت/مخزن رطوبت کنار درپوش/خروجی مخزن، بست شل
رک‌وپینیون گردگیر آکاردئونی خیس/متورم، لکه زیر دو سر رک

چرا نشتی روغن هیدرولیک اتفاق می‌افتد؟

فرسودگی (کاسه‌نمد و اُرینگ‌ها): تغییرات دما، عمر سیال و سازگاری شیمیایی روی دوام آب‌بندها اثر می‌گذارد. خشک‌شدگی و ترک‌ ریز به «نشتی» و بعد چکه می‌انجامد.

فشار و دمای کاری بالا: ترافیک شهری و توقف و حرکت پیاپی، بار حرارتی را بالا می‌برد؛ شیلنگ فشار اگر کیفیت بالایی نداشته باشد به مرور دچار نشتی می‌شود.

ارتعاش و مسیرگذاری نادرست شیلنگ: تماس با لبه تیز یا نزدیک اگزوز، خرابی زودرس می‌آورد.

هوادهی و کف‌ کردن روغن: ورود هوا از اتصالات شل یا سطح روغن پایین، هم سروصدا می‌سازد و هم روانکاری را کم‌اثر می‌کند—چرخه‌ای که به خرابی پمپ سرعت می‌دهد. 

استفاده از روغن نامناسب یا مختلط: برخی خودروها به‌جای «Power Steering Fluid»، مشخصاً ATF می‌خواهند و بالعکس؛ مخلوط کردن یا انتخاب اشتباه به آب‌بندها آسیب می‌زند. همیشه قبل از تعویض روغن فرمان و سایر قطعات برچسب مخزن/دفترچه سازنده را بررسی کنید.

تشخیص نشتی روغن — مسیر مرحله‌به‌مرحله

۱) تمیزکاری قطعات

اول بدنه پمپ، مسیر شیلنگ‌ها، اتصالات و جعبه از روغن کهنه پاک می‌شود تا نشتی تازه «اثر خود» را بگذارد و مسیرِ حرکتش دیده شود. این رویکرد در خدمات نمایندگی نیز قدم اول است. 

۲) بررسی دقیق هنگام روشن بودن خودرو

فرمان چند بار تا انتها چرخانده می‌شود و نواحی مخزن، پمپ، شیلنگ‌ها/لوله‌ها و جعبه فرمان مورد بررسی قرار می‌گیرد.

۳) استفاده از رنگ فلوئورسنت (UV Dye) و نور ماوراءبنفش

اگر نشتی ریز و کند باشد، افزودن رنگ مخصوص و تاباندن نور UV، نقطه نشتی را با درخشش زرد–سبز نشان می‌دهد (در انتخاب رنگ و میزان آن، باید دستورالعمل محصول رعایت شود). 

۴) تشخیص نشتی جعبه فرمان از روی «گردگیرها»

خیس‌شدن داخل گردگیر و چکه از انتهای آن، نشانه‌ی قوی نشتی آب‌بندهای داخل جعبه فرمان است و معمولاً به تعمیر جعبه فرمان منتهی می‌شود.

۵) تمایز در سیستم‌های الکتروهیدرولیک

در EHPS علاوه‌بر موارد بالا، خود ماژول پمپ–مخزن برقی (اتصالات الکتریکی/هیدرولیکی) را هم به‌عنوان منبع نشتی بررسی کنید و سپس مانند سیستم‌های هیدرولیک، هواگیری را طبق دستور انجام دهید.

چرا هواگیری پس از رفع نشتی روغن هیدرولیک ضروری است؟

پس از هر باز و بست یا پر کردن روغن، هواگیری برای حذف کف/حباب ضروری است؛ وگرنه صدای پمپ و لرزش در غربیلک فرمان. روش استاندارد، استفاده از آداپتور وکیوم مخصوص درب مخزن و ایجاد خلأ حدود ۲۰ اینچ جیوه (≈ ۶۸ kPa) در چند سیکل همراه با چرخاندن فرمان قفل به قفل است—روشی که در دستورالعمل‌های خدماتی سازندگان آمریکایی با ابزار J-43485 آمده است.

آیا روغن فرمان قابل اشتعال است؟

روغن فرمان عموماً نقطه اشتعالی بالا دارد (حدود ۱۷۷ و ۲۷۷ سانتی‌گراد بسته به فرمولاسیون)، اما اگر روی سطح داغ پاشیده شود یا مه/بخار تشکیل دهد، می‌سوزد؛ بنابراین چکه‌ی نزدیک اگزوز را جدی بگیرید و تعمیر را به تعویق نیندازید.

تفاوت نشتی روغن هیدرولیک و الکتروهیدرولیک

در سیستم الکتروهیدرولیک (EHPS) پمپ با تسمه به موتور متصل نیست، بلکه یک الکتروموتور آن را می‌گرداند؛ مزیتش کاهش مصرف انرژی و حفظِ نیروی فرمان در حالت خاموشی موتور است. اما از نظر نشتی، همچنان با یک مدار روغن، مخزن، شیلنگ‌ها و آب‌بندهای جعبه فرمان طرفیم؛ پس روند عیب‌یابی نشتی در آن مشابه است.

در چه صورت برای رفع نشتی اقدام به تعویض قطعات کنیم؟

پمپ: اگر محور شفت لقی و کاسه‌نمد نشتی دارد، بسته به برند و هزینه قطعات، سرویس (تعویض کاسه‌نمد/اُرینگ‌ها، یاتاقان و آب‌بندی) مقرون‌به‌صرفه است؛ در صورت ترک بدنه یا خرابی شدید روتور تعویض پمپ ضرورت دارد.

شیلنگ‌ها: شیلنگ فشار دارای ترک و اتصال پرس‌ آن نشتی می‌دهد؛ راه‌حل اصولی، تعویض با نمونه‌ی دارای استاندارد SAE J2050 است. 

جعبه فرمان: نشتی از داخل گردگیرها یا از آب‌بند پینیون معمولاً با سرویس جعبه فرمان (تعویض بوش‌ها/کاسه‌نمدها و تنظیم «پیش‌بار») یا تعویض مجموعه برطرف می‌شود.

اشتباهات رایج هنگام نشتی روغن هیدرولیک فرمان

«هر روغنی بریزیم تا راه بیفتد»: انتخاب سیال اشتباه (PSF به‌جای ATF یا برعکس) می‌تواند نشتی را تشدید و آب‌بندها را خراب کند. 

«فقط هواگیری دستی کافیه»: در بسیاری خودروها، بدون هواگیری وکیومی حباب‌های ریز باقی می‌مانند و زوزه و کف کردن روغن ادامه پیدا می‌کند. 

«نشتی خفیف مهم نیست»: روغن‌ها در دمای بالا قابلیت احتراق دارند و خشک‌کار کردن پمپ هزینه‌های شما را سنگین می‌کند.

آیا محلول نشت گیر کارایی دارد؟

افزودنی‌های نشت گیر ممکن است برای نشتی‌های بسیار خفیف اثر موقت داشته باشند؛ اما در اکثر موارد، تعویض آب‌بند و اُرینگ‌ها یا سرویس قطعات راهکار اساسی است. تصمیم نهایی را به نتیجه عیب‌یابی بسپارید، نه تبلیغ روی بسته‌ها.

برای رفع نشتی روغن فرمان هیدرولیک به «ایران فرمان» مراجعه کنید

تعمیرات تخصصی فرمان: از عیب‌یابی نشتی و تعمیر پمپ تا سرویس جعبه فرمان و تعویض شیلنگ‌های فشار مطابق SAE J2050 با ابزار و تجهیزات استاندارد. 

رویه شفاف: تشخیص مرحله‌به‌مرحله (تمیزکاری، بازدید، UV)، سپس پیشنهاد تعمیر یا تعویض با توضیح کامل. 

تحویل استاندارد: شست‌وشوی مدار، روغن استاندارد و هواگیری وکیومی برای حذف صدا/کف و بازگشت حس اصیل فرمان. 

اگر زیر خودرو لکه روغنی می‌بینید، فرمان غرغر می‌کند یا سطح مخزن مدام کم می‌شود، همین حالا برای عیب‌یابی اقدام کنید. تیم ایران فرمان نشتی روغن را اساسی برطرف می‌کند تا فرمان‌تان دوباره بی‌صدا، نرم و مطمئن کار کند.

ارسال دیدگاه

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

پست های مرتبط