تعمیر فرمان BMW Z4 (۲۰۱۰–۲۰۱۵)
سیستم فرمان برقی BMW Z4 نسل دوم با کد E89 نیروی کمکی را با موتور برقی یکپارچه با جعبه فرمان تأمین می‌کند و توسط سنسورهای مختلف، میزان نرمی را در شرایط متفاوت تنظیم می‌کند. این فناوری مصرف سوخت را کاهش داده، طراحی خودرو را ساده‌تر کرده و امکان هماهنگی دقیق‌تر با سامانه‌های پایداری و رانندگی را فراهم آورده است. با این حال، پیچیدگی الکترونیکی و دقت بالای این سیستم سبب می‌شود که نگهداری و تعمیر آن نیازمند دانش تخصصی و تجهیزات مناسب باشد. بسیاری از مالکان Z4 مدل‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ با مشکلاتی در فرمان برقی و جعبه فرمان مواجه شده‌اند: از شنیدن صدای تق‌تق در فرمان تا سنگین شدن غیرمنتظره فرمان و روشن شدن چراغ هشدار EPS بر روی صفحه‌ٔ آمپر. مجموعه ایران فرمان خدمات تعمیر و سرویس فرمان برقی BMW Z4 (شامل موتور برقی فرمان، تلسکوپی، سنسورها و جعبه فرمان) را با ۲۴ ماه ضمانت کتبی ارائه می‌کند.
دسترسی سریع
نشانه‌های خرابی در فرمان برقی و هیدرولیک
| علامت | توضیحات | پیامد در رانندگی |
|---|---|---|
| صدای قژقژ در چرخش فرمان | افت فشار پمپ هیدرولیک یا خرابی قطعات داخل پمپ | سفت شدن فرمان و زیاد شدن صدای فرمان |
| صدای ناله فرمان در چرخش | ابتدای خرابی قطعات جعبه فرمان یا جلوبندی | تبدیل شدن صدا به تقه در دست انداز‌ها |
| سفتی ناگهانی فرمان | احتمال ضعیف شدن پمپ هیدرولیک یا تخریب کامل | سفت شدن فرمان در حالت درجا و مکانیکی شدن فرمان |
| صدای تق تق هنگام چپ و راست کردن فرمان هیدرولیک | خرابی سیبک، قرقری، میل فرمان، شیرفرمان، چارشاخ فرمان | صدای بیش از حد در دست انداز، تنظیم نشدن فرمان، خلاصی چپ و راست فرمان |
| نشت روغن هیدرولیک در قسمت زیر چرخ | فرسوده شدن جعبه فرمان، پمپ هیدرولیک یا مخزن و شلنگ‌ها | تمام شدن روغن و سوختن پمپ هیدرولیک – تخریب جلوبندی بر اثر روغن ریزی |
| لرزش در سرعت بالا | تخریب یکی از قطعات جلوبندی مانند طبق، پولوس، رام و یا لاستیک چرخ | فرسودگی تایر و عدم تعادل در رانندگی و انحراف خودرو |
| حباب یا کف در مخزن هیدرولیک | خرابی اورینگ‌ها یا هوا کشیدن از شلنگ‌ها | سفت شدن فرمان |
| صدای تق تق هنگام چپ و راست کردن فرمان برقی | خرابی تلسکوپی فرمان، خرابی جعبه فرمان، پله پله شدن فرمان | صدای شکستگی دو قطعه، خلاصی بیش از حد، عامل تخریب تمامی قطعات تلسکوپی از جمله موتور DC و بلبرینگ‌ها |
| سفت شدن فرمان برقی | روشن شدن آلارم فرمان موقت و دائمی یا پله پله شدن فرمان | هنگام شدن خطای EPS فرمان طوری سفت می‌شود که انگار خودرو خاموش است. |
| روشن شدن آلارم EPS یا ABS | گرفتن ترمز ناگهانی، سفت شدن نگهانی فرمان، چشمک زدن EPS، ESP و ABS | در این حالت خودرو از حالت کالیبره خارج شده و فرمان صحیح به کامپیوتر ارسال نمی‌کند. |
مشکلات رایج در فرمان برقی BMW Z4
سیستم فرمان برقی بی‌ام‌و Z4 اگرچه پیشرفته است، اما تحت شرایط سخت جاده، لرزش‌های شدید یا عدم نگهداری صحیح می‌تواند دچار ایراد شود. شناخت علائم خرابی کمک می‌کند مشکلات را زودتر تشخیص دهید و از خرابی‌های پرهزینه جلوگیری کنید.
سفت شدن غیرمنتظره فرمان و روشن شدن چراغ EPS
بارزترین علامت خرابی EPS وقتی است که فرمان ناگهان سنگین می‌شود یا هشدار EPS بر روی داشبورد روشن می‌شود. در چنین حالتی، سیستم فرمان از مدار خارج می‌شود تا از بروز حادثه جلوگیری کند. اگر سنسورها اختلاف در سیگنال‌ها را تشخیص دهند یا مدار موتور در معرض اضافه‌بار قرار گیرد، سیستم کمکی قطع می‌شود و راننده باید کنترل خودرو را بدون کمک بر عهده گیرد. دلایل این ایراد:
خرابی موتور برقی یا ECU: سوختن سیم‌پیچ موتور، آسیب برد یا آبخوردگی یونیت کنترل می‌تواند باعث قطع نیروی فرمان برقی شود. این مشکل نیاز به تست و تعمیر یا تعویض قطعات دارد.
کاهش ولتاژ باتری یا دینام معیوب: اگر ولتاژ سیستم برق پایین بیاید، ممکن است EPS کار نکند یا دچار خطا شود. در این حالت با شارژ یا تعویض باتری، مشکل برطرف می‌شود.
خطای سنسور گشتاور یا زاویه: خطای کالیبراسیون یا خرابی سنسورها باعث می‌شود ECU نتواند دقیقاً میزان نرمی را تنظیم کند و سیستم را از مدار خارج می‌کند.
صدای تق‌تق یا کوبش در فرمان
اگر هنگام چرخاندن فرمان یا عبور از دست‌انداز صدای تق‌تق یا کوبش از ناحیهٔ فرمان بشنوید، احتمالاً بوش‌ها و یاتاقان‌های ستون تلسکوپی فرسوده شده‌اند. همچنین فرسودگی اجزای بین موتور و شفت فرمان در این خودرو اتفاق می‌افتد. سفت شدن یا لق شدن این قطعات می‌تواند به کل سیستم آسیب بزند.
لرزش و بازی در فرمان یا کشیده شدن خودرو
خرابی جعبه فرمان و فرسودگی بوش‌ها و یاتاقان‌های ستون می‌تواند باعث لرزش غربیلک در سرعت بالا و کشیده شدن خودرو به یک سمت شود. چنین مشکلی در Z4 می‌تواند رخ دهد، به‌ویژه اگر خودرو با رینگ و لاستیک غیراستاندارد یا در مسیرهای ناهموار حرکت کرده باشد.
عملکرد ناپایدار، قطع و وصل شدن فرمان برقی
گاهی راننده متوجه می‌شود فرمان در برخی لحظات بسیار نرم و در لحظه‌ای دیگر سنگین می‌شود؛ یا صدایی مانند نالهٔ موتور از زیر فرمان به گوش می‌رسد. این حالت می‌تواند نشانهٔ خطای ECU، خرابی برد یونیت و نوسان ولتاژ باشد. در برخی موارد، عبور جریان زیاد یا داغ شدن موتور برقی موجب فعال شدن محافظ حرارتی می‌شود و سیستم کمک را به‌طور موقت قطع می‌کند تا خنک شود.
خرابی ستون تلسکوپی
ستون فرمان تلسکوپی در Z4 برای تنظیم طول به عقب و جلو می‌رود. در اثر فشار بیش از حد، تصادف یا باز و بست غیر تخصصی، امکان شکستن خارها یا فرسودگی بوش‌های آن وجود دارد. این خرابی خود را به صورت لقی فرمان یا عدم قفل شدن در موقعیت مناسب نشان می‌دهد. رسیدگی به‌موقع از آسیب بیشتر جلوگیری می‌کند.
خطاهای نرم‌افزاری و نیاز به به‌روزرسانی
پس از تعویض باتری یا انجام تعمیرات جلوبندی، فرمان نیاز به کالیبراسیون سنسور زاویه یا به‌روزرسانی نرم‌افزار ECU دارد. اگر این عملیات انجام نشود، سیستم خطای ارتباطی نمایش می‌دهد یا فرمان به درستی عمل نمی‌کند. به همین دلیل پس از هر تعمیر، استفاده از دستگاه دیاگ و ریست کردن پارامترها ضروری است.
سنگینی فرمان در دمای بالا
یکی از ایرادات شایع در فرمان خودروی Z4 مدل E89 سفت بودن فرمان در دمای بالای محیطی (فصل تابستان) و استارت سرد است. این ایراد با کالیبراسیون کنترل یونیت برطرف می‌شود.
عوامل موثر در ایجاد خرابی فرمان BMW Z4
چرا سیستم فرمان Z4 خراب می‌شود؟ عوامل متعددی دست‌به‌دست هم می‌دهند:
شرایط جاده‌ای و ضربه‌ها: دست‌اندازها، سرعت‌گیرها و ضربات ناگهانی به چرخ‌ها می‌تواند باعث لرزش و فشار زیاد به جعبه فرمان و ستون تلسکوپی شود. در صورت تکرار، اجزای مکانیکی زودتر فرسوده می‌شوند.
رینگ و لاستیک غیراستاندارد: استفاده از رینگ و لاستیک بزرگ‌تر از استاندارد کارخانه، فشار بیش‌تری به موتور و مکانیزم EPS وارد می‌کند و عمر آن را کاهش می‌دهد.
نقص برق‌رسانی: ضعف دینام یا باتری، اتصال بدنهٔ نامناسب، یا خوردگی کانکتورها می‌تواند باعث افت ولتاژ شود و عملکرد EPS را مختل کند.
آبخوردگی و ورود رطوبت: ورود آب یا رطوبت به داخل موتور برقی یا ECU، باعث اکسید شدن برد و بروز خطا می‌شود. شست‌وشوی نامناسب موتور یا عبور از آب عمیق بدون پوشش می‌تواند علت باشد.
عدم سرویس به موقع: عدم بررسی و تعمیر به‌موقع قطعات مانند بوش‌ها و یاتاقان‌های ستون باعث می‌شود خرابی به سایر بخش‌ها سرایت کند.
تعمیر جعبه فرمان BMW Z4
جعبه فرمان یا مجموعه‌ی رک و پینیون همراه با موتور و ECU Electric Steering Box (EPS) هم گفته می‌شود. بنابراین «تعمیر جعبه فرمان» در Z4 E89 یا به‌معنای سرویس و بازسازی قطعات داخل جعبه (در صورت سلامت بخش الکترونیکی) است. در صورت آسیب جدی به بخش‌های مکانیکی جعبه فرمان BMW Z4 تعویض مجموعه ضروی است هر چند در اکثر موارد امکان تعمیر وجود دارد. لازم به ذکر است که پس تعویض یا تعمیر اساسی جعبه فرمان کدینگ و کالیبراسیون با شماره فنی 3210687xxxx روی خودرو مشتری لازم است. این فرآیند توسط ISTA Initialization انجام می‌شود.
در چه صورت «تعمیر جعبه فرمان Z4» جواب می‌دهد؟
لقی‌های موضعی و سایش دنده‌های جعبه فرمان: در سرعت پایین صدا/تق‌تق و در پستی‌وبلندی‌ها ضربه حس می‌شود. اگر بخش الکترونیک سالم باشد، تعویض بوش‌ها، سرویس رول‌برینگ و آب‌بندی می‌تواند نتیجه‌بخش باشد. (در صورت هرگونه تغییر شکل پایه‌های نصب یا مشاهده ترک در پوسته، تعویض مجموعه را توصیه می‌کنیم.)
ورود رطوبت به محفظه: اگر تنها بخش مکانیکی آسیب دیده باشد، پس از خشک کردن، تعویض کاسه‌نمد/بوش و بازسازی، سیستم تست می‌شود؛ امّا اگر نفوذ رطوبت به بُرد یونیت رسیده باشد، تعویض آن منطقی‌تر است.
چه زمانی تعویض کامل جعبه فرمان Z4 ضروری است؟
خرابی مکانیک/الکترونیک (صدای داخلی + خطای ECU/موتور)
آسیب ساختاری جعبه و پایه‌ها (ترک، تغییر شکل، یا سوختگی).
قطع ارتباط جعبه فرمان با شبکه خودرو و بازگشت خطا پس از تعمیر.
تعمیر فرمان برقی BMW Z4
تشخیص حرفه‌ای ایرادات در «ایران فرمان»
خواندن خطا با ISTA و تست‌های فعال: ابتدا خطاهای ذخیره‌شده‌ی یونیت کنترل فرمان برقی خوانده و تست‌های عملکردی روی موتور برقی و سنسورها اجرا می‌شود؛ در صورت گزارش خطاهای ارتباطی و ولتاژی، سیم‌کشی و اتصالات نیز چک می‌گردد. (در فراخوان‌های رسمی این مدل، تعویض ماژول EPS بعضی از شماره فنی قطعات به‌صراحت آمده است.)
بررسی شرایط فرمان برقی: اگر مشتری از قطع‌شدن موقتی فرمان برقی (و رفع آن با استارت مجدد) بگوید، علاوه بر ECU و موتور برقی، نفوذ رطوبت و فرسودگی داخل موتور نیز در فهرست بررسی‌ها قرار می‌گیرد.
بررسی جعبه فرمان و پایه‌ها: هرگونه صدای تق‌تق/غرغر در چرخش کامل یا لقی روی رمپ باید با تست بازی آزاد فرمان و بررسی اتصالات و بوش‌ها بررسی شود. در صورت نیاز، مجموعه‌ی جعبه فرمان باز می‌شود.
به‌روزرسانی و پروگرام: پس از تعمیر یا تعویض اساسی فرمان برقی این خودرو، پروگرام فرمان طبق دستورالعمل BMW انجام و آچارکشی گشتاورها و تنظیم زاویه چرخ‌ها (Wheel Alignment) انجام می‌شود.
تعمیر فرمان EPS: در مواردی که مدار موتور برقی، درایور یا اتصالات ECU آسیب‌دیده اما بخش‌های مکانیکی سالم است، تعمیر برد و آب‌بندی آن می‌تواند راهگشا باشد. ذکر این نکته ضروری است که در این موارد، احتمال نیاز به تعویض مجموعه بیشتر است؛ درنتیجه تصمیم پس از تشخیص دقیق گرفته می‌شود.
تعویض کامل جعبه فرمان Z4: اگر تست‌ها به خرابی همزمان برقی و مکانیکی یا از دست رفتن ارتباط داخلی جعبه با خودرو برسد، تعویض مجموعه توصیه می‌شود. توجه داشته باشید که این راهکار، روتین بازار جهانی است (کد قطعه: 32106872482 برای ۲۰۰۹–۲۰۱۶ Z4). پس از نصب، پروگرام با دیاگ ISTA الزامی است.
تعمیر قطع شدن موقت فرمان و خطای گرم‌شدن: برخی مشتریان به قطع ناگهانی فرمان برقی در استارت یا سنگینی آن در گرما اشاره دارند؛ این موارد اغلب با تعمیر یونیت و برنامه‌ریزی ECU رفع می‌شوند، اما اگر مجدد اتفاق بیافتد، باید تعویض مجموعه را در نظر داشته باشید.
پرسش رایج: چرا بعد از تعویض، فرمان سنگین‌تر حس می‌شود؟
تجربهٔ مالکان Z4 E89 نشان می‌دهد پس از تعویض مجموعه جعبه فرمان برقی، حس فرمان تا انجام کالیبره دقیق چهارچرخ و فرمان می‌تواند متفاوت باشد. بنابراین، در ایران فرمان، تنظیم دقیق زاویه‌ها و کالیبره کامل بخشی از خدمات تعمیر فرمان این خودرو است.
هزینه تعمیر فرمان BMW Z4 (مهر ۱۴۰۴)
هزینه سرویس و تعمیر فرمان BMW Z4 مدل‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ در مهر ۱۴۰۴ از ۲۰ میلیون تومان شروع شده و در صورت ایراد در گیربکس، بلبرینگ، موتور DC و یا یونیت فرمان تا ۴۵ میلیون تومان افزایش می‌یابد.در صورت خرابی غیر قابل تعمیر و نیاز به تعویض کامل، جعبه فرمان استوک BMW Z4 قابل تهیه است. همچنین در صورت تعویض یا تعمیرات اساسی، سیستم نیاز به کدینگ (پروگرام) مجدد دارد که به صورت مجزا ۱۵ میلیون هزینه خواهد داشت. این مبالغ با توجه به نوسانات ارز ممکن است تغییر کند. جهت دریافت قیمت دقیق با ما تماس بگیرید.
مراجعه به ایران فرمان جهت تعمیر فرمان BMW Z4
تخصص در BMW Z4 E89: تجربه‌ی میدانی مجموعه ایران فرمان با الگوهای خرابی شناخته‌شده (قطع و وصل، سنگینی در گرما، صدا در پیچ‌های تند). شواهد کاربران و بولتن‌های سازنده، مسیر تشخیص ما را تأیید می‌کند.
تجهیزات و دانش کامل: دیاگ ISTA، ابزار قفل میل‌فرمان و فیکسچرهای خاص رک‌های برقی. (کالیبره دقیق پس از تعویض.)
گزینه‌های تعمیر مختلف: از بازسازی تا تعویض مجموعه با قطعات OEM شناخته‌شده (سری 3210687… برای E89).
الاینمنت تخصصی پس از کار روی جعبه فرمان: برای رفع حس سنگینی و برگشتن ناقص فرمان به مرکز پس از تعویض یا تعمیرات اساسی.
ضمانت کتبی ۲۴ ماهه: پشتیبانی واقعی؛ هدف ما بازگشت حس اصیل فرمان یک خودروی آلمانی است.
فرمان BMW Z4 E89 مجموعه‌ای یکپارچه و حساس است؛ از ECU و موتور برقی تا مکانیزم جعبه فرمان و ستون تلسکوپی، هر بخش نیازمند تشخیص و اجرای دقیق دارد. تجربه ما نشان می‌دهد که در اکثر موارد، تعمیر مجموعه‌ی جعبه فرمان برقی با هزینه مناسب امکان پذیر است و در سایر موارد، تعویض مجموعه نتیجه‌بخش خواهد بود. ما در ایران فرمان با دیاگ OEM، فیکسچرهای اختصاصی، کالیبراسیون استاندارد و الاینمنت دقیق، ایراد فرمان Z4 را ریشه‌ای برطرف می‌کنیم و برای آرامش خاطر شما ۲۴ ماه ضمانت کتبی ارائه می‌دهیم.
